চল -অচল
খাদ্য – অখাদ্য
ধৰ্ম – অধৰ্ম
ন্যায় – অন্যায়
পৱিত্ৰ – অপৱিত্ৰ
পৰিমিত – অপৰিমিত
পৰিষ্কাৰ – অপৰিষ্কাৰ
চেতন – অচেতন
চিনাকি – অচিনাকি
বিদ্যা – অবিদ্যা
বিধি – অবিধি
বৈধ – অবৈধ
সাধু – অসাধু
শান্ত – অশান্ত
শুভ – অশুভ
সজ – অসজ
সভ্য – অসভ্য
শুদ্ধ – অশুদ্ধ
সুৰ – অসুৰ
সুবিধা – অসুবিধা
স্থিৰ – অস্থিৰ
সুস্থ – অসুস্থ
সাধু – অসাধু
মিতব্যয়ী- অমিতব্যয়ী
জ্ঞানী – অজ্ঞানী
জোখ – অজোখ
গভীৰ- অগভীৰ
প্ৰকৃত – অপ্ৰকৃত
হিংসা – অহিংসা
ইষ্ট – অনিষ্ট
ইচ্ছা – অনিচ্ছা
উক্ত – অনুক্ত
আশা – নিৰাশা
গুণী – নিৰ্গুণী
দোষী – নিৰ্দোষী
জয় – পৰাজয়
বাদী – বিবাদী,প্ৰতিবাদী
জোখ – বিজোখ
আগমন – প্ৰত্যাগমন
আৰোহণ – অৱৰোহণ
উৰ্বৰ – অনুৰ্বৰ
উচিত – অনুচিত
আনন্দ – নিৰানন্দ
অনুগ্ৰহ – নিগ্ৰহ
অনুৰাগ – বিৰাগ
অনুকূল – প্ৰতিকূল
অহংকাৰ – নিৰহংকাৰ
অতিবৃষ্টি – অনাবৃষ্টি
অসীম – সসীম
আদান – প্ৰদান
অৰ্বাচীন – প্ৰাচীন
ইহলোক – পৰলোক
উত্তম – অধম
উত্তমৰ্ণ – অধমৰ্ণ
উৎকৃষ্ট – নিকৃষ্ট
উপকাৰ – অপকাৰ
আকৰ্ষণ – বিকৰ্ষণ
আৱিৰ্ভাৱ – তিৰোভাৱ
আয় – ব্যয়
আচাৰ – অনাচাৰ
আদৰ – অনাদৰ
আস্তিক – নাস্তিক
কৃতঘ্ন -কৃতজ্ঞ
গৰিষ্ঠ – লঘিষ্ঠ
চৰম – নৰম
উপস্থিত – অনুপস্থিত
উন্নতি – অৱনতি
উপযুক্ত – অনুপযুক্ত
এতিয়া – তেতিয়া
সাকাৰ – নিৰাকাৰ
বিখ্যাত -অখ্যাত,কুখ্যাত
সফলতা – বিফলতা
পুৰস্কাৰ – তিৰস্কাৰ
প্ৰত্যক্ষ – পৰোক্ষ
সংযোগ – বিয়োগ
উত্থান – পতন
আস্থা – অনাস্থা
উৰ্বৰ – অনুৰ্বৰ
সহযোগী – প্ৰতিযোগী
সজীৱ – নিৰ্জীৱ
সুগম – দুৰ্গম
সুচল – অচল
সুযোগ – দুৰ্যোগ
সুশ্ৰী – কুশ্ৰী, বিশ্ৰী
সুকৃতি – দুষ্কৃতি
সুখ্যাতি – অখ্যাতি
সুগন্ধ – দুৰ্গন্ধ
অনু – বৃহৎ
অলপ – বেছি
অমৃত – গৰল
অন্তৰ – বাহিৰ
অভাৱ – উভৈনদী
অন্ধ – চাক্ষুষ
আচল – নকল
আন্ধাৰ – পোহৰ
আকাশ – পাতাল
আৱাহন – বিসৰ্জন
উত্তৰ – দক্ষিণ
উৰ্দ্ধ – অধঃ
উচ্চ – নীচ
আদি – অন্ত,শেষ
আগ – গুৰি ,পাছ
আপোন – পৰ
আশীৰ্বাদ – অভিশাপ
আয়তী – বিধবা
আচামী – ফৰিয়াদী
আৰম্ভ – শেষ, সমাপ্ত
গ্ৰহণ – বৰ্জন
গৃহস্থী – সন্ন্যাসী
গধূৰ – পাতল
তৰাং – গভীৰ
গহীন – চঞ্চল
গোচৰীয়া – পদকীয়া
গোপন – প্ৰকাশ
ঘন – পাতল
ঘৰচীয়া – বনৰীয়া
চহকী – দুখীয়া
উদাৰ – সংকীৰ্ণ
উদয় – অস্ত
ওপৰত – তলত
ওখ -চাপৰ
কোমল – কঠিন
কৃশ – স্থুল
খাল – বাম
গুৰু – শিষ্য
গুণ – দোষ
দ্ৰুত – মন্থৰ
দেশপ্ৰেমিক – দেশদ্ৰোহী
ধনী – দুখীয়া
নতুন- পুৰণি
নিৰ্মল – মলিন
নিৰাপদ – বিপদজনক
নিৰ্ভীক- ভীৰু
পণ্ডিত – মূৰ্খ
লেতেৰা -পৰিষ্কাৰ
এলেহুৱা – পৰিশ্ৰমী
পাতল – গধুৰ,ডাঠ
জড় – চেতন
জমা – খৰচ
জন্ম – মৃত্যু
জাগৰণ – নিদ্ৰা
জ্ঞানী – মূৰ্খ
জীৱন – মৰণ
ডেকা – বুঢ়া
ডাঠ – পাতল
তপত – চেঁচা
দ’ – বাম
দয়ালু – নিৰ্দয়, নিষ্ঠুৰ
দাতা – কৃপণ
দিন – ৰাতি
দীঘল – চুটি
দীৰ্ঘ – হ্ৰস্ব
দেৱতা – অসুৰ
বাজ – ভিতৰ
বিশ্বাসী – বিশ্বাসঘাতক
বিৰহ – মিলন
বিপদ – সম্পদ
বিস্তৃত – সংক্ষিপ্ত
বিনীত – উদ্ধত
বিনয় – গৰ্ব
ভক্তি – ঘৃণা
ভাল – বেয়া
ভীৰু – সাহসী, নিৰ্ভীক
পুণ্য – পাপ
প্ৰভূ – ভৃত্য
পুৱা – সন্ধ্যা,গধূলি
কাল্পনিক – প্ৰকৃত
প্ৰচুৰ – অল্প
প্ৰৱেশ – প্ৰস্থান
প্ৰশ্ন – উত্তৰ
প্ৰাচ্য – পাশ্চাত্য
গোপন – প্ৰকাশ
প্ৰাচীন – নবীন
প্ৰেৰণা – নিৰুৎসাহ
বগা – ক’লা
বহল – ঠেক
বন্ধু – শত্ৰু
শকত – ক্ষীণ
শুক্ল – কৃষ্ণ
সঁচা – মিছা
সদয় – নিৰ্দয়
সম্পদ – বিপদ
সন্ধি – বিগ্ৰহ
সধবা – বিধবা
সৰল – জটিল
সশ্ৰম – বিনাশ্ৰম
সঞ্চয় – অপচয়
ভূত – ভৱিষ্যত
ভোতা – চোকা
মান – অপমান
মুখ্য – গৌণ
মুক্ত – বন্ধ
যশ – অপযশ
ৰজা – প্ৰজা
যোগ – বিয়োগ
মিত্ৰ – শত্ৰু
ৰোগী – নিৰোগী
লঘু – গুৰু
লাভ – লোকচান
ক্ষতি – লাভ
যত্ন – আওকাণ,অযত্ন
স্বাধীন – পৰাধীন
স্থাৱৰ – জংগম , অস্থাৱৰ
সুখ – দুখ
সুন্দৰ – কুৎসিত
সৃষ্টি – প্ৰলয়, ধ্বংস
সোঁ – বাওঁ
হঁহা – কন্দা
হৰণ – পূৰণ
হৰ্ষ – বিষাদ
স্বৰ্গ – মৰ্ত্ত্য, নৰক
দুৰ্জন – সাধু
হৰা – জিকা
হিংসা – প্ৰেম ,অহিংসা
ক্ষমা – প্ৰতিশোধ
হ্ৰাস – বৃদ্ধি
ক্ষয় – বৃদ্ধি
হাঁহি – কান্দোন